Zorg na de geboorte

Natasja Ouwerling, 22 juni 2018

Na de geboorte zorgen ouders voor ons en leren ze ons alles. Hoe zit dat bij dieren? Zorgen de ouders voor de jongen of moeten de jongen alles alleen doen? In dit artikel drie voorbeelden van dieren die de zorg van hun jongen heel anders aanpakken dan mensen.

Helemaal alleen

De karetschildpad is een zeeschildpad die zich in ondiep zeewater voortplant. Gedurende het seizoen legt een vrouwtje vier tot vijf keer eieren op een strand. Vaak op hetzelfde strand waar het vrouwtje zelf ook uit het ei is gekropen. Het is niet bekend waarom de vrouwtjes terugkeren naar hun geboortestrand. Wel wordt er veel onderzoek gedaan naar de reden. In de nacht graaft het vrouwtje een nest in het zand. Hierin legt ze ongeveer 140 eieren, waar na ze het nest dicht maakt en weer terug kruipt naar zee. Na acht tot elf weken komen alle eieren op hetzelfde ogenblik uit.

Wikimedia | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0
Zeeschilpadjong

De kleine zeeschildpadden graven zich altijd ‘s nachts uit het nest. Het licht van de maan weerkaatst in zee. Zo weten de kleine schildpadden waar ze heen moeten. Als ze het water bereiken, zonder gevangen te worden door roofdieren, zwemmen ze naar open zee. Hier blijven ze totdat ze groot genoeg zijn om tussen het koraal te leven. Pas na twintig tot veertig jaar keren de vrouwtjes terug naar hetzelfde strand om hun eieren te leggen. Zeeschildpadden zorgen vanaf het ogenblik dat ze uit hun ei kruipen voor zichzelf.

Samen met mama of papa

Ook krokodillen leggen hun eieren in een nest. Nadat het mannetje het vrouwtje in het water heeft bevrucht, legt ze wel tot honderd eieren in een nest. Het vrouwtje bewaakt de eieren totdat ze uitkomen. Dit kan wel tachtig dagen duren! De jongen maken geluidjes vlak voordat ze uit het ei kruipen. De moeder graaft het nest uit. Soms helpt ze bij het uitkomen van de eieren door een ei in haar bek te nemen en dat heen en weer te rollen. Als de jongen uit de eieren zijn, brengt de moeder ze in haar bek naar het water. De jongen blijven meer dan een jaar bij hun moeder voor verzorging en bescherming. Als de moeder er niet is, neemt de vader de rol van de moeder op zich. Het eerste jaar worden kleine krokodillen dus beschermd en verzorgd door één van hun ouders.

Krokodil met jong
Wikimedia | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0

Wist je dat: krokodillen wel vijftien jongen in hun bek kunnen dragen?

Met zijn allen

Dan zijn er natuurlijk ook nog dieren die in groepen leven en met z’n allen voor de jongen zorgen, zoals leeuwen. Leeuwen leven in groepen van meer leeuwinnen en meestal één of twee mannetjes. Een leeuwin krijgt één tot vier jongen. De jongen komen blind ter wereld en zijn afhankelijk van hun moeder in de eerste paar weken. De moeder heeft dan ook een schuilplaats uitgezocht om te bevallen. Als de jongen ongeveer zes weken oud zijn, sluiten ze zich aan bij de rest van de groep. De andere leeuwinnen in de groep zorgen dan ook voor de jongen. Na drie jaar zijn de leeuwen volwassen en tot die tijd zorgt de hele groep voor de jongen. Wel moeten de jongen al mee jagen en helpen bij het vangen van prooien. Alleen het mannetje bemoeit zich niet met de opvoeding van de jongen.

Andere ouders

Ook zijn er dieren die hun jongen onderbrengen bij andere soorten. Een goed voorbeeld hiervan is de koekoek. Ook koekoeksbijen en vlinders als het gentiaan- en tijmblauwtje laten hun eieren en larven door mieren verzorgen.

Welk voordeel heeft opgroeien in een groep?