De reis van Darwin

Madelon Rietveld, 4 september 2017

Tegenwoordig is het heel makkelijk om verre landen te bezoeken. Je stapt in het vliegtuig en voor je het weet ben je aan de andere kant van de wereld. Honderden jaren geleden gingen mensen al op ontdekkingsreis. Per boot voeren zij naar plekken waar nog niemand geweest was. Zo ook Charles Darwin, een van de eerste onderzoekers die de Galapagos Eilanden bezocht.

Ellen Sharples │Wikimedia Commons | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0
Toen Darwin jong was verzamelde hij al planten en dieren

Charles Darwin

Al op jonge leeftijd was Charles Darwin gek op de natuur. Hij verzamelde van alles, waaronder planten en dode dieren en las graag boeken. Zijn eerste studie, geneeskunde, vond Darwin niet heel interessant, maar hij ontmoette al gauw wetenschappers die net als hij geïnteresseerd waren in de natuur. Hij leerde dieren opzetten, volgde allerlei colleges over onderwerpen die hem boeiden en belandde uiteindelijk als natuuronderzoeker op het zeilschip de HMS Beagle, waarmee hij de wereld rond reisde.

De reis van de HMS Beagle

Darwin ging mee op de tweede reis van het schip en vertrok op 27 december 1831. Het doel van de reis was het onderzoeken van de Zuid-Amerikaanse kust. Tijdens zijn reis beschreef en verzamelde Darwin allerlei nieuwe planten en dieren. Sommige hiervan werden gebruikt voor onderzoek terwijl andere bij musea of verzamelaars terecht kwamen. Na bijna vier jaar kwam de Beagle in september 1835 aan op de Galapagoseilanden. Hier had Darwin slechts 34 dagen om soorten te verzamelen en al zijn ontdekkingen op te schrijven.

Galapagoseilanden

Darwin bezocht als eerste San Cristóbal. Hier kwam hij heel bijzondere dieren tegen zoals zeeleguanen. Zij eten algen en zijn de enige hagedissen ter wereld die hun voedsel uit de zee halen. Zeeleguanen kunnen tot wel 25 meter diep duiken en meer dan 10 minuten onder water blijven. Omdat zeeleguanen door hun dieet te veel zout binnenkrijgen, niezen ze om het overtollige zout via hun neusgaten weer kwijt te raken. Een ander dier dat Darwin opviel, was de blauwvoetgent. Deze zeevogel staat bekend om zijn blauwe poten. Hoe blauwer de poten, hoe aantrekkelijker de vrouwtjes de mannetjes vinden. Waarom paren de vrouwtjes het liefst met een mannetje met fel blauwe poten?

Wikimedia Commons | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0
Zeeleguanen gaan het water in voor voedsel
Wikimedia Commons | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0
Galapagosreuzenschildpadden hebben twee soorten schilden

Reuzenschildpadden

Na San Cristóbal voer de Beagle naar het eiland Floreana waar de bemanning de Engelse gouverneur van de Galapagoseilanden tegenkwam. Hij vertelde Darwin dat hij aan een reuzenschildpad precies kon zien van welk van de Galapagoseilanden hij kwam. Zo hebben reuzenschildpadden met een zadelschild een lange nek en hoge poten zodat ze bij hoge planten kunnen. Reuzenschildpadden met een koepelschild leven juist in vochtige gebieden waar planten dichtbij de grond groeien. Alhoewel Darwin daar in eerste instantie weinig aandacht aan besteedde, viel het hem wel op dat de spotlijsters op Floreana er anders uitzagen dan op San Cristóbal. Daarom schreef hij vanaf dat moment op waar hij de spotlijsters precies vond.

De Darwinvinken

Op het eiland Isabela bracht Darwin slechts één dag door. Hij was gefascineerd door het vulkanische landschap en schreef vooral over de geologie van het eiland. Darwin ving daar ook een nieuwe spotlijstersoort en maakte aantekeningen over een andere vogel: de vink. Ondanks dat hij maar één keer over deze vogels schreef, brachten de vinken van de Galapagoseilanden Darwin later in zijn leven op een bijzonder idee. Santiago was het laatste eiland dat Darwin bezocht. Hij verbleef hier uiteindelijk negen dagen. Ook hier beschreef en verzamelde Darwin allerlei opmerkelijke planten en dieren.

Evolutie

Door zijn bezoek aan de Galapagoseilanden kreeg Darwin het idee voor zijn theorie over evolutie. Uit de aantekeningen van medereizigers leidde hij af waar de vinken die hij had meegebracht gevonden waren. De snavel van iedere soort zag er anders uit en alle vinken bleken aangepast te zijn aan het eiland waar ze vandaan kwamen. Toch leken de vinken veel op elkaar en vond Darwin dat zij ooit verwant waren. Darwin bedacht dat een soort die jarenlang in een gebied leeft zich aan deze omgeving aanpast. De soorten die vervolgens het best aan hun leefomgeving zijn aangepast overleven. Dit idee, dat soorten voortdurend veranderen en de best aangepaste soort overleeft, heet de evolutietheorie en verklaart de enorme verscheidenheid aan levensvormen.

Zelfs ruim 150 jaar later is deze theorie nog steeds heel belangrijk in de biologie en wordt hij veel aangehaald.  

 

John Gould │Wikimedia Commons | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0
Darwinvinken brachten Darwin op een groots idee