bigmikephoto-GettyImages-iStock | Licentie: RF Getty Images
Bij de bzzzzz strooien de pollen in het rond!
Een hommel hoog in de koude bergen
Capturing beauty of the world around us - GettyImagesPlus | Licentie: RF Getty Images
Krachtpatsers
Hommels zijn bodybuilders. Ze zijn ongelooflijk sterk. De achterpoten van hommels hebben extra brede schenen, omgeven door lange stijve haren. Hiermee verzamelen ze stuifmeelkorrels tot een grote klont. Zo’n klont stuifmeel is zwaar, maar voor een hommel is dat kinderspel. Met het stuifmeel voeden ze zichzelf en de jongen in het nest. Aardhommels dragen gemiddeld 23% van hun lichaamsgewicht aan stuifmeel en nectar met zich mee. Sommige soorten kunnen zelfs 77% extra lichaamsgewicht tillen!
Draagt deze hommel toch te veel stuifmeel in haar stuifmeelkorfjes?
Myriams-Fotos via Pixabay | Licentie: Pixabay License
Onder de vleugels nemen
Groot, behaard en zwaar bepakt; hoe kunnen hommels dán nog vliegen? Hommels hebben eigenlijk te kleine vleugeltjes voor hun grote lichaam (èn het stuifmeel!). Lange tijd was het een raadsel voor onderzoekers hoe ze toch konden vliegen. Na onderzoek bleek dat ze luchtwervelingen maken met hun vleugeltjes. Die zorgen voor een kracht omhoog waardoor de hommel, tòch kan vliegen. Ook kunnen ze de voorvleugels en achtervleugels aan elkaar klikken met haakjes. Zo hoeft de hommel alleen haar voorste vleugels te bewegen. Dat scheelt een hoop energie!
De vleugeltjes maken wel 200 slagen per seconde.
ElementalImaging - E+ GettyImages | Licentie: RF Getty Images
De haakjes aan de vleugel van een boomhommel.
Yersinia pestis - Flickr | Licentie: CC BY-NC-SA 2.0
Hommel met in elkaar geklikte vleugeltjes.
Myriams-Fotos via Pixabay | Licentie: Pixabay License
Superogen
Hommels zien elke beweging. Een bloem in de wind. Een jagende kat. Niks ontgaat aan hun enorme facetogen, die uit duizenden kleine ogen bestaan. Toch is de scherpte slechts één procent van dat van de mens. Ze zien dus beweging, maar wel vaag. En ze zien kleuren goed. Zelfs in een andere kleur, namelijk ultraviolet. Bloemen stralen dat uv-licht op sommige plekjes uit. Zo zien hommels waar ze moeten landen. Naast deze superogen hebben hommels nog drie oogjes (ocelli) in het midden. Hiermee zien ze licht en donker. Zo checken ze tijdens het vliegen de stand van de zon om zich te oriënteren.
Een hommelkop van dichtbij. O: ocelli-ogen, F: facetogen, A: antennes, C: insectensnuit (clypeus), P: voelorgaan (palp).
Public Domain by USGS Native Bee Inventory and Monitoring Laboratory, Jacopo Werther via wikimedia | Licentie: CC0
Niet voor één gat te vangen
Hommels hebben stevige kaken. Veel steviger dan die van andere bijen. Gevaarlijke hommels? Nee hoor! Ze bijten geen vijanden en vliegen elkaar ook niet snel in de haren. Die slimmeriken bijten er gaatjes mee in te lange bloemen om toch bij het nectar te komen. Fijn voor de bij, maar jammer voor de bloem,want die verspreidt zo geen stuifmeel.
Op heterdaad betrapt: Hommel steelt nectar.
Mike Pennington via geograph.org_.uk | Licentie: CC BY-SA 2.0
Acrobatische bestuiving
Bzzzzzzzz! Is het je opgevallen dat hommels lawaaierige bestuivers zijn? Ze hebben een speciale manier van bestuiven. Ze bijten zich vast aan de bloem en gaan eronder bungelen. Ze koppelen hun vleugels los van de vliegspieren en trillen hun lijf heel hard met behulp van hun vliegspieren: “Bzzzzzzz!”. Het stuifmeel valt zo op het harige lijf. Klaar om te verzamelen. Hommels helpen zo met de voortplanting en ons aan ons voedsel.
