Aafke Oldenbeuving

vijgenonderzoeker
Marin Visscher, 25 november 2021

Aafke Oldenbeuving werkt vooral in het onderwijs, maar dat houdt haar niet tegen om, zodra het even kan, naar de jungle te reizen om onderzoek te doen. In Panama zoekt ze uit hoe vijgenbomen ruiken en wat het effect daarvan is op hun bestuivers. “Als we dat beter begrijpen, weten we ook beter hoe deze soorten zijn ontstaan.”

Wat doe je bij Naturalis?

"Ik doe onderzoek naar de connectie tussen de geur van vijgenbomen en de vijgenwespen die deze bomen bestuiven. Er zijn wel 750 verschillende soorten vijgen en die hebben allemaal hun eigen wesp. Ik vraag me af hoe het nu eigenlijk kan dat een vijgenwesp bijna nooit naar de verkeerde vijgensoort vliegt. Ik denk dat dat veel te maken heeft met de geur die zo’n boom verspreidt."

Aafke inspecteert een plakstrip die in de vijgenboom hangt op expeditie in Panama
Sean Mattson | Licentie: CC BY-NC-ND 4.0
Aafke inspecteert een plakstrip op expeditie in Panama

Waar doe je dat onderzoek precies?

"Mijn onderzoek doe ik op een eiland midden in het Panamakanaal. Daar is een natuurreservaat waar alleen onderzoekers mogen komen. Er staat een veldstation waar een heleboel mensen werken, die proberen de bijzondere natuur daar beter te begrijpen. Ik probeer zo vaak mogelijk naar Panama te reizen voor mijn onderzoek. Maar ik ben ook een tijdje leraar geweest en toen kon ik alleen in de schoolvakanties daarheen. Een beetje passen en meten houdt mij gelukkig niet tegen, en zo had ik ook weer wat interessants te vertellen in de klas."

Hoe ben je bij dat veldstation terecht gekomen?

"Ik heb biologie gestudeerd in Leiden en toen ik voor mijn studie onderzoek moest doen, stond voor mij al vast dat ik naar de tropen ging. Het maakte me eigenlijk niet eens uit naar welk land ik zou gaan, of welke soorten ik zou gaan onderzoeken. Ik had van andere mensen gehoord dat onderzoek doen in de tropen erg bijzonder is, omdat er enorm veel soorten te vinden zijn. Gelukkig was een van mijn professoren bevriend met een onderzoeker in Panama en kon ik dus via-via daarheen."

Aafke op de boot in Panama met kleine vijgenwespen op haar hand
Sean Mattson | Licentie: CC BY-NC-ND 4.0
Aafke en de vijgenwespen waar ze onderzoek naar doet

Wanneer bedacht je dan dat je wetenschapper wilde worden?

"Eigenlijk weet ik nog steeds niet of ik wel wetenschapper wil worden. Wat is een wetenschapper nou precies? Ik heb ook een andere baan, dus kan ik niet aan een stuk door onderzoek doen. Ik vind de connectie tussen geur en bestuiver gewoon superinteressant en daarom bestudeer ik die erg graag. Maar ik zie mezelf nog steeds niet als ‘100% wetenschapper’."

Onderzoekster Aafke Oldenbeuving met een notitieboekje en een pen in haar hand
Petra Sonius I Naturalis | Licentie: CC BY-NC-ND 4.0
Onderzoekster Aafke Oldenbeuving

Wat hoop je nog te ontdekken?

"Als ik eenmaal heb ontdekt wat de connectie is tussen de geur van vijgenbomen en hun bestuivers, wil ik onderzoeken welke genen daarbij een rol spelen. Dat lijkt me namelijk heel erg cool om te weten te komen."

Ook interessant