Hommels herken je aan hun vleugels

Hansjorg Ahrens, 14 november 2017

Hommels zijn bijen met een kleurige vacht. Veel soorten zijn lastig uit elkaar te houden omdat ze dezelfde kleuren hebben. Onderzoekers van Naturalis ontdekten dat je ook naar hun vleugels kunt kijken.

Onderdeel van:

Waarom vleugels?

Door de vleugels van hommels lopen aders. Ze zorgen voor stevigheid maar zijn zo vertakt dat de vleugel ook soepel is. Dat geeft een hommel de vliegkracht om zware vrachten stuifmeel te vervoeren. Onderzoekers van Naturalis ontdekten dat de aders zich bij elke hommelsoort anders vertakken. ''Het aderpatroon is een soort wegennet met knooppunten dat heel geschikt is om hommels te herkennen'', zegt Thibaut de Meulemeester, een van de onderzoekers. ''We hebben de afstand tussen de knooppunten opgemeten en ontdekt dat elke soort een uniek patroon heeft.''

Hommelvleugels herkennen

Zie je een hommel en wil je weten welke soort het is, maak dan een scherpe foto van zijn vleugels met een digitale camera. Bekijk de foto op de computer en vergroot hem uit om de aders beter te bekijken. Volg een adertak tot je vanzelf op een nieuwe vertakking komt: een knooppunt. Het gaat erom dat je het aantal knooppunten telt en de afstanden ertussen. 

Welke hommel is het? 

Nu moet je weten bij welke hommel het adernetwerk past. Naturalis heeft hiervoor een Wing-ID app gemaakt. In de app staan de vleugels van alle Nederlandse hommels. Herken je jouw adernetwerk, dan weet je welke hommelsoort je hebt gezien.

Lukt het ook?

Het klinkt gemakkelijker dan het is. Hoe maak je bijvoorbeeld een scherpe foto van de vleugels? Zzzzoem, de hommel is alweer weg. Of voor je de knop van de camera in kunt drukken, kruipt de hommel al in de bloem. Vliegende hommels....één wazige foto. Wat nu?

Hoe zou jij dit probleem oplossen?

Wat doen biologen?

Biologen gebruiken ook dode hommels. Die bewegen niet en dus maak je een veel scherpere foto. Je kunt de vleugels zelfs loshalen. Hommellijkjes zijn makkelijk te vinden: onder lindebomen, op de stoep of gewoon onder het raam in de vensterbank. Zo weet je al gauw welke hommelsoorten in een bepaald gebied leven.

Naturalis | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0
Dode hommels in de collectie van Naturalis

Dubbelgangers

Hommels met witte konten, zoals aardhommels, bezorgen zelfs kenners hoofpijn. Het zijn écht vier aparte soorten, maar dat is aan hun uiterlijk is bijna niet te zien. Kijk zelf eens naar overeenkomsten en verschillen in deze foto's.