Nederland is een echt waterland. We hebben vele meren, rivieren en sloten. Al die wateren trekken leven aan: allerlei planten, insecten, watervogels, kikkers, salamanders, ringslangen. Noem maar op. Laten we eens de diepte in duiken, en een kijkje onder water nemen, want daar leeft van alles. In Nederland leven ongeveer 40 inheemse vissoorten, denk maar aan de karper, rietvoorn, en de stekelbaars. Maar elk ecosysteem heeft roofdieren nodig, en dus leven er in Nederland ook een aantal gevreesde roofvissen. Welke zou je allemaal tegen kunnen komen?
De baars is in Nederland de meest voorkomende roofvis, en is in bijna elk watertype te vinden. Deze soort is te herkennen aan zijn donkere banden op zijn flanken en twee aparte rugvinnen. Hij wordt ongeveer 50 centimeter. Jonge baarsjes eten kleine waterdiertjes zoals watervlooien. Zodra de jongen groter worden, gaan ze over op vis. Ook in de Leidse grachten komen baarzen voor, zoals te zien in dit filmpje.
Is het nou een snoek? Of een baars? De snoekbaars is een baars. Net als de gewone baars heeft deze vis twee aparte rugvinnen, maar een meer langgerekt lichaam en hij wordt een flink stuk groter. Deze vis kan wel een meter lang worden. Hij heeft een voorkeur voor diep troebel water zonder waterplanten. Snoekbaarzen zijn te vinden in meren, plassen, rivieren en kanalen. De jongen van deze soort eten kleine waterdiertjes, maar zodra ze wat groter worden gaan ze over op het eten van vis, die ze grijpen met hun bek met scherpe tanden.
Loerend tussen het riet tot er een prooi aan komt zwemmen ... Van vissen tot zelfs jonge vogels; alles wat in zijn bek past wordt gegeten. De snoek is misschien wel de bekendste roofvis van onze wateren en met zijn lengte van tot wel 1 meter 40 één van de grootste roofvissen van Nederland. De snoek komt overal in Nederland voor, en heeft een voorkeur voor helder water met veel riet en waterplantjes. In Nederland zijn overal snoeken te vinden. Hier zie je een filmpje van een jonge snoek.
Een echte reus is de Europese meerval. Met zijn ruim twee meter lange lichaam de grootste zoetwaterroofvis van Nederland. De meerval is te vinden in rivieren en meren, en jaagt vooral in de nacht. Volwassen meervallen eten hoofdzakelijk vis, maar ook amfibieën en watervogels zijn niet veilig voor de enorme bek.
Overal in Nederland komen deze mooie vissen voor, maar helaas vind je ook veel afval in onze wateren. Wat voor effect heeft dit op de vissen? Bioloog Auke-Florian Hiemstra vertelt hierover:
"Er drijft ontzettend veel plastic in de gracht. De Plastic Spotter kanovloot trekt er wekelijks met vrijwilligers op uit om zoveel mogelijk afval op te vissen in Leiden. Niet alleen omdat zo’n vervuilde gracht er bepaald niet prettig uitziet, ook omdat plastic erg schadelijk is voor de natuur. Zo vonden we ooit een baars verstrikt in een sinaasappelnetje van de markt. En ook in mondkapjes en corona-handschoentjes die we tegenwoordig veel vinden, raken vissen gevangen of verstrikt. Plastic is niet alleen een probleem ver weg in zee; de plastic soep begint al in de gracht!"
