Hoe zet je een olifant op?

Lotte Vonk, 13 april 2022

“Het opzetten van een olifant, een grotere klus kun je niet bedenken”, weet preparateur Bas Perdijk. Het opzetten van dode dieren is kunstenaarswerk. Bas deed er een jaar over om olifant Kito op te zetten. Hoe heeft hij dat gedaan? Welke obstakels kwam hij tegen? En waarom zien niet alle opgezette dieren er zo levensecht uit als Kito?

In de plooi

Na het overlijden van olifant Kito moest Bas gelijk aan de slag. Als eerste moest de olifant gevild worden. Om de 200 kilo zware huid op te kunnen weken, moest deze in tien stukken worden gesneden. Om ervoor te zorgen dat de huid later soepel over het model van de olifant zou vallen, werd deze vervolgens door een speciaal team dunner gesneden en gelooid. De volgende uitdaging was om de enorme huidvellen netjes aan elkaar te naaien en over het model te spannen. Door het looiproces waren de plooien in de huid verdwenen. Die heeft Bas met zijn team stuk voor stuk teruggebracht met een speciale kneedpasta die op het model blijft zitten.

Naturalis I Pepijn Kamminga | Licentie: CC BY-NC-ND 4.0
Model van Kito met preparateur Bas Perdijk

Hoe levensecht vind jij Kito eruit zien?

Foutjes van vroeger

Het zo natuurgetrouw mogelijk opzetten van dieren ontstond al in de 16e eeuw. In die tijd waren de materialen om mee te werken minder goed en was er weinig kennis over exotische dieren. Stel je voor dat je een dier moet opzetten dat je nog nooit in het echt hebt gezien. Hoe staat het op zijn poten? Hoe gedraagt het zich? En ook het inzicht over het opzetten van dieren veranderde in de loop van de tijd.

Twee opgezette tijgers in de collectie
Naturalis Biodiversity Center | Licentie: CC BY-NC-ND 4.0
Naturalis Biodiversity Center | Licentie: CC BY-NC-ND 4.0
Collectiebeheerder Pepijn Kamminga

Echt kunstenaarswerk

Collectiebeheerder Pepijn Kamminga vertelt over de tijger van preparateur Jan Hakhof. “Wat deze tijger zo bijzonder maakt, is de uitdrukking in de kop. Bij het opzetten van dieren is het supermoeilijk om de kop levensecht te laten lijken, en dat is hem gelukt. Hij weet elk spiertje in het gezicht weer te geven, waardoor het dier tot leven komt.”



 

De tijger van Jan Hakhof
Naturalis Biodiversity Center | Licentie: CC BY-NC-ND 4.0

Deze onderzoekers weten hier wel wat van