Zonnende kwallen in een eiland van water

Niels Kerstes, 19 april 2021

In de zee liggen eilanden. Op sommige van die eilanden zijn ook weer eilanden te vinden: eilanden van water. Daar leven soms dieren die je nergens anders ziet. Reislustige kwallen die helemaal niet van schaduw houden bijvoorbeeld. Waarom blijven deze kwallen zo graag in het zonnetje?

Onderdeel van:

Een zoutwatermeer in Palau

Palau is een land in Oceanië. Het bestaat uit allerlei verschillende eilandjes. Op één van die eilandjes ligt een meer. Het is niet zomaar een meer: het is een zoutwatermeer. Meestal is het water in meren zoet, en het water in zeeën zout. In dit meer leven daarom dieren die normaal gesproken alleen in zee voorkomen. Kwallen en zeekomkommers bijvoorbeeld. Vooral de kwallen vallen op: het zijn er soms miljoenen! Het meer wordt dan ook wel Jellyfish Lake genoemd, oftewel Kwallenmeer.

Mikeyk730 - YouTube | Licentie: Alle rechten voorbehouden

Een toerist snorkelt tussen de kwallen in het meer. Een steek van deze kwallen doet geen pijn.

Een eiland van water

Het zoutwatermeer op Palau is een “omgekeerd” eiland: het is water dat helemaal omringd wordt door land. Ongeveer 12.000 jaar geleden steeg de zeespiegel en stroomde het meer vol met zeewater. Kwallen die toen vanuit de zee in het meer terechtkwamen, leven sindsdien gescheiden van hun soortgenoten die nog in de zee leven. De kwallen in het meer zijn in de loop van de tijd veranderd: ze raakten aangepast aan het leven in het meer.

Het kwallenmeer in Palau is ongeveer 30 meter diep.
Lukas | Licentie: CC BY 2.0

Elke dag een reis naar de zon

Zo doen de kwallen in het meer iets opvallends: ze maken iedere dag een reis, waarbij ze uit de schaduw blijven. Wanneer de zon opkomt in het oosten, zwemmen de kwallen massaal die kant op. Ze zoeken een plekje op in de zon. De schaduw die de rotsen en bomen rond het meer op het water werpen, daar blijven ze uit. De zon draait gedurende de dag verder naar het westen. Zo rond het middaguur staat de zon recht boven de kwallen. Na het middaguur reizen de kwallen met de zon mee, naar de westkant van het meer. Ook daar zorgen ze ervoor dat ze uit de schaduw blijven.

BBC - YouTube | Licentie: Alle rechten voorbehouden

De kwallen blijven zorgvuldig weg uit de schaduw!

Waarom zulke zonliefhebbers?

De kwallen hebben een goede reden om in de zon te blijven. In hun lichaam leven namelijk zoöxanthellen, eencellige algen. Deze algen geven energie en voedingsstoffen aan de kwallen. Maar de algen hebben wel zonlicht nodig om deze energie en voedingsstoffen te kunnen maken. Als de kwallen meer tijd in het zonlicht doorbrengen, produceren de algen dus meer energie en voedingsstoffen.

Nog een reden: hongerige zeeanemonen

Er is nog een goede reden voor de kwallen om de zon te volgen en uit de schaduw te blijven. Langs de rand van het meer groeien zeeanemonen. Deze zijn dol op kwallen. Als een kwal per ongeluk tegen een zeeanemoon aan zwemt, haalt de zeeanemoon de kwal met zijn tentakels binnen en peuzelt hem op. Door uit de schaduw te blijven, zorgen de kwallen ervoor dat ze ver van de kant van het meer en uit de tentakels van hongerige zeeanemonen blijven.

Palau Jellyfish Lake | DE BLAUWE WERELD VAN JONATHAN BIRD | Licentie: Alle rechten voorbehouden

Vanaf 7 minuten en 43 seconden zien we de hongerige zeeanemonen die de kwallen proberen te vangen met hun tentakels.

Zou jij het durven, zwemmen tussen de kwallen in het Kwallenmeer?