Alligators: oerreptielen van deze tijd

Jeffrey Kok, 9 september 2020

Er bestaan nu twee soorten alligators: de Amerikaanse en de Chinese alligator. Beide alligators houden de natuur in evenwicht en jagen al miljoenen jaren in rivieren en moerassen op hun prooi.

Onderdeel van:

Wetenschappelijke naam

Alligator mississippiensis / Alligator sinensis

Vespreiding

zuid-oost Verenigde Staten / China: Yangtze rivier

Lengte

3 tot 4,5 meter / 1,50 tot 2 meter

Geduldige jagers

Alligators behoren samen met de kaaimannen, gavialen en echte krokodillen tot de krokodilachtigen. Met hun sterke kaken en bek vol tanden zijn het uitstekende jagers. Geduldig wachten alligators in het water tot ze een prooi zien, waarna ze die langzaam besluipen. Als een alligator dichtbij genoeg is, hapt hij toe en trekt hij zijn prooi het water in. Op deze manier eten alligators verschillende reptielen, zoogdieren en vissen. Amerikaanse alligators doden zelfs herten en koeien. Chinese alligators eten liever schelpdieren en kleine zoogdieren, zoals ratten.

De Chinese alligator is een stuk kleiner dan de Amerikaanse alligator. Zou hij ook een hert kunnen doden?

Slapend de winter door

Om te jagen moet het wel warm genoeg zijn. Alligators zijn namelijk koudbloedig. Als het koud is, zijn ze minder actief en eten ze weinig. Als het kouder is dan twintig graden eten ze helemaal niet meer. In de winter houden ze een winterslaap. De Chinese alligator gaat al eind oktober op zoek naar een hol langs de oever om in te slapen en blijft daar tot begin april. De Amerikaanse alligator kruipt pas rond december onder de wol, en komt er na een maandje alweer uit.

Wikipedia I hammy365 | Licentie: CC BY-SA 3.0

Alligators zijn dol op zonnen.

Alligators zijn de enige krokodilachtigen die een winterslaap houden. Bedenk waarom andere krokodilachtigen, zoals bijvoorbeeld krokodillen uit Afrika, geen winterslaap houden.

Van trillingen tot baby's

Na de winter wordt het lente en gaan de mannetjes op zoek naar vrouwtjes. Ze speuren, laten geursporen achter en maken trillingen in het water. Als een vrouwtje geïnteresseerd is maakt ook zij trillingen in het water. Het mannetje komt dan naar het vrouwtje toe en ze wrijven hun koppen tegen elkaar. Hierna is het tijd voor de paring. Terwijl de mannetjes het territorium fel bewaken, bouwen de vrouwtjes aan het eind van de lente hun nest met bladeren en modder. In dit nest legt het vrouwtje twintig tot vijftig ovale eieren. Na ongeveer zeventig dagen komen deze uit. De temperatuur in het nest bepaalt of het een jongen of een meisje is. Is het warmer dan 34 graden, komen er jongetjes uit de eieren. Is het iets frisser en zo’n 30 graden, dan worden het meisjes. De jonkies maken een piepend geluid waar hun moeder op afkomt. Zij graaft haar kleine baby's uit en brengt ze in haar grote bek naar het water.

Greg Hume | Licentie: CC BY-SA

Een Chinese alligator (Alligator sinensis)

Bedreigde alligator

Chinese alligators zijn zeldzaam. Onderzoekers denken dat er nu nog maar zo’n honderdvijftig Chinese alligators op aarde bestaan. Ze leven in langzaam stromende modderige rivieren. Op dit moment is deze alligator alleen nog te vinden op een paar plekken bij de Yangtze-rivier. Er is veel op de Chinese alligator gejaagd vanwege zijn huid. Ook zijn leefgebied verdwijnt steeds meer, daarom is hij nu sterk bedreigd. Als de alligator verdwijnt, is dit niet goed voor de natuur. Er zou een plaag kunnen ontstaan van bijvoorbeeld kleine zoogdieren, zoals ratten. De Amerikaanse alligator is door een jachtverbod en strenge controles sinds de jaren 60 gelukkig een algemene soort in zijn leefomgeving.

Wat zou jij doen om ervoor te zorgen dat er meer Chinese alligators komen?

Wat is nu precies het verschil tussen een krokodil en een alligator?

Naturalis I Morgan Hoftijzer | Licentie: CC BY-NC-ND 4.0

Alligators in Naturalis

Ook in de collectie van Naturalis zijn veel verschillende alligators; zowel opgezet als op sterk water. Sommige zijn al heel oud, maar juist die zijn heel waardevol voor onderzoekers. Zo kunnen de onderzoekers hele oude dieren vergelijken met de dieren van nu.