Wat vogels elkaar toeroepen

Vogels roepen

Vogels maken allerlei korte, simpele geluiden: “psie” of “tsjik” bijvoorbeeld. Deze geluiden worden roepen genoemd. Sommige vogelsoorten, zoals koolmezen en kippen, hebben tientallen verschillende roepen. Met hun roepen vertellen vogels elkaar van alles: “kom hierheen”, “geef me voedsel”, “hier ben ik”, “pas op, een roofdier!”.

Ieder roofdier zijn geluid

Veel vogels waarschuwen elkaar met een alarmroep voor dreigend gevaar. Onderzoekers ontdekten dat er vogelsoorten zijn die een aparte alarmroep hebben voor verschillende typen roofdieren. Zo waarschuwen kippen elkaar met een luide schreeuw voor een roofdier in de lucht. Merken kippen een roofdier op de grond op, dan maken ze een ander geluid: kuh-kuh-kuh-kuh-KAAAAH!

Onderzoekers namen deze twee geluiden op en speelden ze af voor nietsvermoedende kippen. Ze merkten dat de kippen anders reageerden op de verschillende alarmroepen. Hoorden de kippen een roep die waarschuwde voor een rover uit de lucht, dan keken ze vaker omhoog, gingen ze plat op de grond liggen of zochten ze een bedekte schuilplaats op. Hoorden de kippen een roep die waarschuwde voor een rover op de grond, dan strekten de kippen zich uit en keken ze oplettend om zich heen.

Samen sterk

Vogels vluchten niet altijd wanneer ze een roofdier ontdekken. Soms pesten ze het roofdier hun leefgebied uit door luidruchtig schijnaanval na schijnaanval uit te voeren.

Een rover verjagen gaat samen beter dan alleen. Vogels maken tijdens het verjagen een speciale ‘verjaag-roep’, waar soortgenoten op afkomen om aan het pesten mee te doen.

Wetenschappers ontdekten dat niet alleen soortgenoten deze verjaag-roep herkennen. Ze namen de verjaag-roep van de Amerikaanse matkop op. Toen de onderzoekers deze verjaag-roep via een speaker afspeelden, kwamen daar meer dan twintig andere vogelsoorten op af. Veel van die vogels vertoonden zelf verjaaggedrag richting de speaker: soms vlogen ze rondjes om de speaker en riepen ze hun eigen verjaag-roep.

Krassende kraaien

Kraaien krassen. Het lijkt daardoor soms wel alsof kraaien altijd hetzelfde roepen. Maar krassen zijn op veel manieren verschillend. Een kras trilt veel of weinig, duurt lang of kort, is hoog of laag en hard of zacht. Kraaienonderzoekers vinden het daarom lastig om te bepalen wat de krassende roepen van kraaien precies betekenen. Toch ontdekten onderzoekers dat Amerikaanse kraaien typische geluiden maken als ze een gevaarlijk roofdier ontdekken, een dode soortgenoot zien, aangeven wat hun leefgebied is, of om voedsel bedelen. Maar er valt nog veel te ontdekken. Zo maken Amerikaanse kraaien regelmatig een ratelend geluid (zie het filmpje hieronder). Niemand weet waarom. Wat de kraaien duidelijk willen maken met hun ‘wow’-achtige geluid (zie het andere filmpje), is tot nu toe ook nog onbekend.