ugurhan I iStock I Getty Images | Licentie: RF Getty Images
Bruisende wereld
66 miljoen jaar geleden leefden er honderden verschillende soorten dinosaurussen samen op aarde. Maar aan de tijd van de dino’s kwam een onverwachts einde toen een meteoriet insloeg. De meteoriet sloeg een gat zo groot als België in de ondiepe oceaan naast de plek waar nu Mexico ligt. In de paar jaar erna is 75% van alle diersoorten uitgestorven, waaronder de dinosaurussen. Maar hoe verliep dat precies?
Martijn Guliker, dino-expert van Naturalis
Naturalis | Licentie: CC BY 4.0
Kettingreactie van ellende
‘Na de inslag van de meteoriet, volgde er een kettingreactie van ellende’, zegt Martijn Guliker, bioloog en dino-expert bij Naturalis. ‘Wetenschappers denken dat alles wat onder die meteoriet terecht kwam gelijk dood was. Doordat er zoveel energie vrijkwam bij de inslag, ontstond een drukgolf die zo sterk was, dat ook alle dieren eromheen meteen stierven. Ook ontstonden er heel grote golven, tsunami’s, die wel een kilometer hoog waren en het land overspoelden.’
Martijn legt verder uit: ‘Sommige wetenschappers denken dat er over de hele wereld tegelijkertijd vulkanen uitbarstten. Door de inslag schoot er veel stof en gesteente de ruimte in. Wat het nog erger maakte, is dat de meeste stukken steen door de zwaartekracht van de aarde weer aangetrokken werden en dus opnieuw met grote kracht insloegen. Daardoor stierven er uren later aan de andere kant van de aarde ook dinosaurussen.’ Doordat het gesteente wederom insloeg, ontstond er een soort vuurregen van allemaal kleine stenen die in brand stonden door de wrijving met de lucht. Hierdoor ontstonden wereldwijd bosbranden. Door dit alles werd het snel heel warm op aarde.
Dit is hoe het eruit gezien kon hebben na de inslag. Alamosaurussen (achter), triceratopsen (voor) en pterosauriërs (lucht) proberen te vluchten.
Denis-Art I iStock I Getty Images | Licentie: RF Getty Images
Van sauna naar vriezer
‘Doordat er zoveel puin en stof in de atmosfeer zat, werd de aarde daarna bijna helemaal donker’, zegt Martijn. Hierdoor werd het langzamerhand heel koud. De dieren en planten die de hitte hadden overleefd, moesten nu overleven in een extreem koude winter die meerdere jaren duurde. Planten hebben licht nodig om te leven, zonder dat gaan ze dood. Bij gebrek aan voedsel stierven de plantenetende dinosaurussen. Omdat deze dieren voedsel waren voor de vleeseters, stierven ook deze uit. Dit betekende het einde van het dinotijdperk.
Geluksvogels
De meteoriet en de gevolgen ervan doodden niet alle dieren op aarde. Gelukkig overleefde toch nog 25% van de plant- en diersoorten deze wereldramp. Het lukte de overlevers om nakomelingen te krijgen en over de miljoenen jaren heen hebben deze diersoorten zich ontwikkeld tot alle dieren die wij nu op aarde zien. Van de overlevers was er toch nog één groep die afstamde van de lijn van tyrannosaurussen: de eerste vogelachtigen. Deze oervogels ontwikkelden zich tot alle vogels die we nu zien vliegen, zwemmen of lopen. Dit verklaart waarom kippen een vergelijkbare bouw hebben als een T. rex, maar gelukkig zijn kippen wat minder gevaarlijk.
