Diamanten: uit de mijn of uit een fabriek?

Lucas Knitel, 19 september 2017

Heb je weleens echte diamanten gezien in een museum of bij een juwelier? Misschien zijn je ouders wel heel trots op hun trouwringen met diamanten? Wat vind jij van diamanten? Je weet vast wel dat die diamanten ongelooflijk duur zijn. Voor een pietepeuterig diamantje betaal je soms al een paar duizend euro. En de duurste diamant die ooit is verkocht, de ‘Pink Star’, bracht wel 67 miljoen euro op! Die diamant woog nog geen 12 gram, dat is nog lichter dan een muis. Heb jij misschien een idee waarom diamanten nou zo duur zijn?

Onderdeel van:

Zo hard als…

Er zijn een paar belangrijke oorzaken waarom diamant zo kostbaar is en dat mensen graag sieraden met diamanten hebben. Een goed ‘geslepen’ – bewerkte – diamant glinstert echt een stuk mooier dan zomaar een stukje glas. Diamanten zijn ook zeldzaam en bijna alles wat weinig voorkomt is duur. Soms hebben ze ook heel bijzondere kleuren en heel belangrijk: diamanten zijn keihard. Of misschien kunnen we beter ‘diamanthard’ zeggen, want diamant is het hardste materiaal in de natuur. Als je een trouwring laat vallen, hoef je dus niet bang te zijn dat de diamant breekt. Dat zou met een stukje glas wel anders zijn! Er is zelfs maar één ding in de natuur waarmee je een diamant kunt beschadigen… en dat is een andere diamant.

Klontje koolstof

Diamanten ontstaan diep in de aarde, zo rond de 150 tot 200 kilometer diepte. Het is er ontzettend warm, wel zo’n 1000 graden Celsius. Gesteenten zijn daar geen harde, vaste rotsblokken, maar een soort dikke stroop. Die warme ‘stenenstroop’ is ook in beweging, zoals deeg in de mixer van een bakker. Bij dat mixen duwen stoffen zoals koolstof tegen elkaar en onstaat er soms diamant. Maar die diamant moet je dan nog wel vinden en uit rotsen halen. Dat is een vreselijk lastige en dure klus. Dat is een extra oorzaak dat diamanten zo kostbaar zijn.

(c) Naturalis | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0
Een prachtige diamant… maar komt deze uit een mijn of een fabriek?

Valsspelers

Omdat diamanten uit een echte diamantmijn heel duur zijn, zijn allerlei uitvinders bezig om trucs te bedenken om ze na te maken. Dat is al aardig gelukt. Intussen maakt men op verschillende manieren in laboratoria diamanten. Zo kun je bijvoorbeeld een gas met veel koolstof afkoelen om kleine diamantjes te maken, of juist met apparaten de hoge temperaturen en druk diep uit de aarde nadoen. Met die apparaten perst men als het ware van blokjes koolstof diamanten. Als men daar andere stoffen toevoegt, onstaan er zelfs diamanten met heel zeldzame kleuren.

Denk je dat iedereen er blij mee is dat er zo diamanten worden nagemaakt?

Het Nederlands Edelsteen Laboratorium

Juweliers en hun klanten zijn er niet altijd blij mee dat we tegenwoordig diamanten namaken. Met het blote oog zijn die door mensen gemaakte, zogenoemde ‘synthetische’ diamanten meestal niet meer van de echte, ‘natuurlijke’ diamanten te onderscheiden. Die nagemaakte diamanten zijn echter een stuk goedkoper dan de echte. Als iemand een juwelier dus voor synthetische diamanten de prijs van natuurlijke diamanten laat betalen, wordt die juwelier flink opgelicht. Hoe kan die juwelier dat te weten komen? Daar kan Naturalis bij helpen. In ons Nederlands Edelsteen Laboratorium, worden diamanten door de beste edelsteenonderzoekers van Nederland gecontroleerd. Zij vertellen je bijvoorbeeld precies of de diamanten in de trouwringen van je ouders echt zijn. Maar of jouw ouders blij worden van het antwoord is natuurlijk maar de vraag…