Bomenkampioen van de Amazone

Dirk-Jan Evers, 31 januari 2018

Het Amazone regenwoud is het meest diverse bos ter wereld. Onderzoekers doen er al honderden jaren onderzoek naar de planten en bomen. Het regenwoud is zo uitgestrekt, dat nog steeds weinig bekend is over deze groene rimboe. Bijvoorbeeld, welke boom komt het meest voor in de Amazone? Die eenvoudige vraag was nog niet eerder beantwoord.

Onderdeel van:

Veel boomsoorten

De Amazone is een uitgestrekte wirwar van bomen en andere planten. Het is het grootste regenwoud op Aarde. Het is dus moeilijk om te onderzoeken welke bomen er nu precies groeien. Toch heeft Hans ter Steege, onderzoeker bij Naturalis, het onderzocht. Hoe hij dat deed, lees je hier. Hans berekende samen met collega's dat er in de Amazone waarschijnlijk 16.000 boomsoorten groeien. Dat is ontzettend veel. In Europa komen van nature bijvoorbeeld maar 200 boomsoorten voor en dat terwijl Europa ongeveer twee keer zo groot is als het Amazone regenwoud. Waardoor zijn er in de Amazone veel meer soorten dan in Europa? Het antwoord lees je in een artikel dat binnenkort op de natuurwijzer verschijnt.

Amazone luchtfoto
De Amazone vanuit de lucht
lubasi I Licentie: CC BY-SA 2.0 | Licentie: CC BY-SA 2.0

Hyperdominante bomen

Van sommige boomsoorten komen veel bomen voor in de Amazone. Van andere soorten komen er juist maar heel weinig voor. Hans ontdekte dat wanneer je alle bomen bij elkaar optelt, de helft van alle bomen vallen onder 227 soorten. Dat is maar een klein deel van de in totaal 16.000 soorten. Deze veel voorkomende boomsoorten noemt Hans 'hyperdominant'. De helft van alle bomen in de Amazone bestaat dus uit dit kleine clubje van overheersende boomsoorten.

Waarom zijn bomen dominant?

Hoe kan het dat er van zo'n kleine groep dominante boomsoorten, zoveel bomen groeien in de Amazone? Die vraag is nog niet helemaal beantwoord door onderzoekers. Bekend is in ieder geval, dat veel van de overheersende boomsoorten alleen in grote hoeveelheden voorkomen in sommige gebieden. Zo komt de Mauritspalm (Mauritia flexuosa) bijvoorbeeld veel voor in moerasgebieden en de bijlhout boom (Eperua falcata) komt juist veel voor op plekken met stevige en droge grond. Deze bomen zijn dus habitatspecialisten. Ze leven goed op plaatsen met bepaalde eigenschappen. Wetenschappers denken ook dat de invloed van de vroegere mens ervoor heeft gezorgd dat sommige bomen veel meer voorkomen dan anderen. Hoe dat kan, lees je binnenkort ook op de natuurwijzer.

Mauritspalm
Hans ter Steege I Licentie via Hans ter Steege | Licentie: Alle rechten voorbehouden
De mauritspalm

De mauritspalm

De mauritspalm is erg goed aangepast om op natte plekken te leven. Zijn zaden kunnen drijven. Zo kan hij beter in een moeras leven dan veel andere bomen. Daarom zijn er in het moeras veel van deze bomen te vinden en kan deze palm daar dominant worden. Als je meer wilt weten over planten en dieren in de Amazone die goed zijn aangepast aan hun leefplek, kijk dan eens hier.

Euterpe precatoria
Dick Culbert I Licentie: CC BY 2.0
Palm Euterpe precatoria, meest voorkomende boom in de Amazone

De winnaar

Maar welke boom komt nu het meest voor in de Amazone? De winnaar is de palm Euterpe precatoria, familie van de palissade palm die de lekkere açai vruchten voortbrengt. Daarvan staan meer dan 5 miljard bomen in de Amazone! Dus wie ooit verdwaalt in de Amazone, kijkt even om zich heen, want er is vast een palm in de buurt om de vruchten van te plukken.

Ook interessant