Bomen tellen in het grootste regenwoud ter wereld

Dirk-Jan Evers, 31 januari 2018

Het Amazonebos is het grootste regenwoud van de wereld. Toch is niet veel bekend over de Amazone. Hoeveel bomen staan er bijvoorbeeld in die groene rimboe? Het lijkt onbegonnen werk om alle bomen in de Amazone te tellen. Bij Naturalis was ecoloog Hans ter Steege zo nieuwsgierig, dat hij toch aan die klus begon.

Onderdeel van:

Hans ter Steege
Hans ter Steege I Licentie via Hans ter Steege
Ecoloog Hans ter Steege tijdens zijn onderzoek in het Amazonebos

Hoe tel je al die bomen?

Tot nu toe zijn er in de Amazone 11.676 verschillende boomsoorten ontdekt. Maar wat gek is, zegt Hans, “we wisten niet eens welke boomsoort het meest voorkwam.” Ecologen hebben op verschillende plekken in de Amazone plotjes uitgezet. Dat zijn vierkante gebiedjes van ongeveer twee voetbalvelden groot. In die plots telden ze alle bomen met een stam van van tien centimeter of dikker. Omdat er heel veel bomen dicht op elkaar groeien, was dat enorm veel werk. Door de hele Amazone verspreid maakten onderzoekers van die plots. Nu is bekend welke bomen in die kleine gebiedjes groeien.

Onderzoek in het bos
Wetenschappers onderzoeken de bomen in het Amazonebos
William Milliken I Licentie via Hans ter Steege

Alle bomen in een computerprogramma

In totaal is er in de Amazone ongeveer 18 vierkante kilometer aan plots uitgezet, zo'n 3600 voetbalvelden bij elkaar. Dat is bijna de oppervlakte van de stad Gouda. Terwijl het hele Amazoneregenwoud groter is dan half Europa. Eigenlijk is het dus alsof je een paar postzegels in het park legt en alle grassprietjes daaronder telt. Probeer aan de hand daarvan maar eens te schatten hoeveel grassprietjes er in het hele park staan. Stel je nu ook nog eens voor dat de grassprietjes uit allemaal verschillende soorten bestaan.

Gegevens bomen
Amazon Tree Diversity Network I Licentie via Hans ter Steege
Het Amazonegebied in Zuid-Amerika. De plotjes zijn met stipjes aangegeven.

Samen met andere onderzoekers heeft Hans de gegevens van alle bomen uit de plotjes in een computerprogramma gezet. Dat programma berekende met wiskundige formules hoeveel bomen er in de hele Amazone staan. De computer kwam daarbij uit op wel 390 miljard bomen. Dat waren veel meer bomen dan onderzoekers tot dan toe dachten. Ook ontdekte Hans met die formules dat er in de Amazone 16.000 boomsoorten te vinden zijn.  Er zijn er dus nog veel niet ontdekt.

Waarom alle bomen tellen?

De Amazone is een heel belangrijk bos. Lees over een tijdje op de natuurwijzer bijvoorbeeld hoe de Amazone zorgt voor veel zuurstof in de lucht. Er leven veel dieren die nergens anders leven, zoals je daar kunt lezen. Wetenschappers willen weten hoeveel en welke bomen in de Amazone groeien. Want, om de bomen en het bos te kunnen beschermen, moeten we natuurlijk wel weten welke bomen er zijn. Als je benieuwd bent wat Hans samen met andere onderzoekers ontdekte, kijk dan hier. Daar lees je wat hij ontdekte over welke bomen er in de Amazone groeien en welke boom er het meest voorkomt.

Ook interessant