Spatzalmen zijn kleine slanke visjes. Ze zijn familie van de slankzalmen. Net zoals de meeste zalmachtigen zijn het een scholenvissen. Ze zwemmen met grote groepen samen. Spatzalmen leven in de rivieren van de Amazone in Brazilië, op plaatsen waar veel oeverplanten met overhangende bladeren groeien. Mannetjes vallen op door hun indrukwekkende staartvin. Zo zijn ze goed te onderscheiden van de vrouwtjes. De mannetjes zijn heel territoriaal. Ze eisen hun plek op in de groep. De sterkste mannetjes krijgen daardoor ook het meeste voedsel. Spatzalmen leven van kleine waterbeestjes, zoals insectenlarven, kleine kreeftjes en garnaaltjes.
Springend eieren leggen boven water
Het bijzonderste aan spatzalmen, is de manier waarop ze jongen krijgen. Spatzalmen zetten hun eieren af aan de onderkant van een blad, dat boven water hangt. Een mannetje zoekt eerst een geschikt blad en wacht daarna op een langszwemmend vrouwtje. Eerst probeert hij haar te imponeren met zijn mooie staartvin. Toont het vrouwtje belangstelling, dan springen ze samen, zij aan zij, uit het water naar het overhangende blad. Beide visjes kleven vast aan het blad, met hun borstvinnen. Het vrouwtje zet haar eitjes af op het blad. Het mannetje springt daarna op de eitjes en bevrucht deze met homvocht (zaadjes). Samen zullen springen ze meermaals om zo’n 200 eitjes af te zetten en te bevruchten. Dat is pas een bijzondere manier van voortplanten! En een veilige plek voor de eitjes.