De Galapagosreuzenschildpad

Madelon Rietveld, 4 september 2017

Op de Galapagoseilanden leven veel eigenaardige dieren zoals Galapagosreuzenschildpadden. Er zijn verschillende soorten die alleen voorkomen op de Galapagoseilanden. Ze wegen wel 400 kilo, net zo zwaar als vijf volwassen mensen! Niet alleen hun gewicht is opmerkelijk, ze kunnen ook een hoge leeftijd bereiken.

Onderdeel van:

Wetenschappelijke naam:

Chelonoidis niger

Verspreiding:

Galapagoseilanden

Lengte:

1,5 meter

Hoe oud denk jij dat de oudste Galapagosreuzenschildpad is geworden?

Het leven van een Galapagosreuzenschildpad

Er zijn tien verschillende soorten Galapagosreuzenschildpadden. Zij leven in allerlei gebieden; van plekken met bomen of cactussen, tot open landschappen. Daar genieten ze van het zonnetje, of zijn op zoek naar eten. Jonge dieren eten soms insecten en aas, maar oudere schildpadden zijn vegetariërs. Zij eten allerlei planten waaronder kolen en loofplanten. Daarnaast eten ze bloemen, bessen en vruchten. Alhoewel Galapagosreuzenschildpadden overdag op het land te vinden zijn, overnachten ze in een modderpoel. Door de modder blijven de schildpadden ‘s nachts lekker warm.

Schilden

Galapagosreuzenschildpadden hebben twee verschillende soorten schilden: het zadel- en het koepelschild. Het zadelschild buigt aan de voorkant omhoog waardoor het schild op een zadel lijkt. Het andere schild lijkt door zijn ronde, bolle vorm op een koepel. De vorm van het schild is een aanpassing op de leefomgeving van de reuzenschildpad. Reuzenschildpadden met een zadelschild leven in droge gebieden waar weinig voedsel te vinden is terwijl soorten met een koepelschild meestal in vochtige gebieden leven waar veel planten dichtbij de grond groeien. In tegenstelling tot koepelschildpadden hebben zadelschildpadden een lange nek en poten om hoge planten te bereiken. Bovendien vinden de vrouwtjes van een zadelschildpad een lange nek aantrekkelijk. De mannetjes maken daardoor met een lange nek meer kans.  

Koepelschild
putneymark │Wikimedia Commons | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0
Deze reuzenschildpad heeft een koepelschild

Hoe zou een Galapagosreuzenschildpad een vrouwtje versieren?

Zwaargewicht

De Galapagosreuzenschildpad is voor het eerst beschreven in 1535 door de ontdekker van de Galapagoseilanden. Drie eeuwen later schreef ook Charles Darwin over de enorme dieren. Sommige waren zo zwaar dat er 6 tot 8 mensen nodig waren om ze op te tillen. Maar niet alle Galapagosreuzenschildpadden zijn even zwaar. Hun gewicht verschilt per eiland en per soort. Er leven ook kleinere soorten niet zwaarder dan 80 kilo.

De reuzenschildpadden waren door hun grootte en overlevingswijze ook een perfecte voedselbron voor ontdekkingsreizigers. Zij namen de schildpadden mee op hun boot en hadden daardoor maandenlang genoeg eten.

Goede drijvers

Hun gewicht is niet alleen opvallend, het biedt ook voordelen. Onderzoekers denken dat grotere schildpadden een betere kans hadden om de tocht van het vaste land naar de eilanden te overleven, doordat ze hun kop hoger boven het water konden uitsteken. Alhoewel het geen goede zwemmers zijn, blijven ze wel goed drijven. Doordat ze meer water en vet in hun lichaam hebben dan lichtere soorten, kunnen ze ook lange tijd zonder zoet water en voedsel overleven. Wetenschappers denken dat ze met behulp van de Humboldtstroom, een sterke zeestroming, op de Galapagoseilanden terecht zijn gekomen. Bovendien beheersen grotere schildpadden hun lichaamstemperatuur beter dan kleinere en zijn zo beter bestand tegen het klimaat van de eilanden.

Beroemde reuzenschildpadden

Toen Charles Darwin de Galapagoseilanden bezocht, nam hij drie schildpadden mee terug. Alhoewel het niet helemaal zeker is, was één daarvan waarschijnlijk de Galapagosreuzenschildpad Harriet. Nadat ze een paar jaar in Engeland verbleef, is ze overgebracht naar Australië. Daar ontdekten ze dat Harriet meer dan 142 jaar oud was en waarschijnlijk zelfs 175 jaar oud is geworden. Bijna twee keer zo oud als de gemiddelde mens! Maar Harriet is niet de enige, bekende reuzenschildpad. Ook Eenzame George is beroemd. Dit mannetje werd op 1 december 1971 gevonden op het eiland Pinta, een van de Galapagoseilanden. Een bijzondere vondst, want wetenschappers dachten dat zijn soort was uitgestorven. Ze hebben daarom jarenlang geprobeerd om George te laten paren met reuzenschildpaddenvrouwtjes. Helaas kwamen hun eitjes niet uit. Toen George uiteindelijk stierf was hij tussen de 100 en 120 jaar oud. Reuzenschildpadden zijn daarmee langstlevende landdieren ter wereld.

Lonesome George
Mike Weston │ Wikimedia Commons | Licentie: CC BY-NC-SA 4.0
Eenzame George had een zadelschild