Al tijden lang leren onderzoekers over de natuur door dier- en plantensoorten te verzamelen, bekijken en benoemen. Bioloog Berry van der Hoorn ziet een verandering aankomen: ruilen biologen hun boeken in de toekomst in voor futuristisch apparaten en digitale snufjes?
Ik ben groepsleider van de groep biodiversity discovery: we onderzoeken de taxonomie. Dat betekent dat we uitzoeken welke soorten familie van elkaar zijn. Het herkennen van soorten is de basis van al het biologisch onderzoek. Het is ons doel om soorten niet alleen aan hun uiterlijk te herkennen (door het aantal pootjes of de haren te tellen bijvoorbeeld), maar ook aan hun DNA. Ook onderzoeken we hoe snel soorten te herkennen zijn met nieuwe technieken als beeldherkenning. Dat betekent dat de computer zelf soorten leert herkennen door te kijken naar veel verschillende foto’s van die soort.
Het doel is om in het veld soorten sneller te herkennen. Er lopen verschillende projecten. We kijken bijvoorbeeld naar zoet water en vragen ons af: is het mogelijk om een glas water te nemen uit de sloot en te ontdekken welk DNA er in zit en van welke soorten? We kijken ook naar de haven van Vlissingen. De overheid maakt zich zorgen over alle exoten die daar meekomen met de scheepvaart. We onderzoeken het DNA in het water om te zien welke soorten er in de haven terecht zijn gekomen.
Er zijn projecten over beeldherkenning waarbij allerlei apps ontwikkeld worden om soorten beter te herkennen vanaf foto’s. Als groep werken we daarnaast aan veldgidsen, bijvoorbeeld flora’s: veldgidsen over planten in Nederland. Binnen de groep werken vooral botanici en entomologen. Ik ben zelf geen onderzoeker, maar ik zorg dat anderen in de groep onderzoek kunnen doen.
Mijn ultieme motivatie is bij te dragen aan een beter behoud en bescherming van de natuur. Dat kan door soorten beter te waarnemen en volgen. Welke soorten leven waar? Naturalis moet daarin het verschil maken door nieuwe technieken te ontwikkelen.
Ongetwijfeld krijgen biologen allemaal machientjes waarmee ze in het veld gelijk zien om welke soort het gaat. Alles dat je in Star Trek ziet zal naar mijn mening in de toekomst gebeuren. Ik ben ervan overtuigt dat je binnenkort in je verrekijker een automatische soortherkenning zult hebben. Wanneer je dan door je verrekijker een vogel ziet, krijg je gelijk de naam van de soort in beeld.
Nee, maar er zijn wel veel vragen die ik graag beantwoord wil zien waar wel wetenschap voor nodig is. Ik heb bijvoorbeeld vragen over de Noordzee. Er worden steeds meer windmolenparken gebouwd. Ik ben heel erg benieuwd wat voor invloed dat heeft op de soorten die er leven. Als ik het mogelijk maak dat iemand anders onderzoek doet, vind ik dat mooi.
