Weidevogels op stelten

Julia Staats, 2 augustus 2021

Net zo Nederlands als molens, klompen en tulpen: de grutto. De grutto is een oer-Hollandse steltloper die vooral op de Nederlandse weiden broedt. Na een warme overwintering in Portugal of zelfs West-Afrika vliegen ze elk jaar een grote afstand terug, speciaal om hier hun jongen groot te brengen. Wel driekwart van West-Europese grutto’s broedt op de Nederlandse graslandschappen! Wat maakt deze groene weilanden zo aantrekkelijk?

Onderdeel van:

Kijk goed naar de snavel. Waar haalt de grutto zijn eten vandaan?

Buffetbodems

Jongen groot brengen kost veel energie. Om aan die energie te komen, moeten vogels voldoende eten. Met zijn lange, puntige snavel prikt de grutto tussen het gras op zoek naar wat lekkers. Hij eet het liefst sappige regenwormen en de larven van de langpootmug. De drassige Nederlandse weilanden zijn de perfecte buffetbodems, maar als de grond te droog is, lukt het de grutto niet om met zijn snavel in de grond te komen. In polders is het dus belangrijk om de weilanden nat te houden.​​

 

Krijg jij al trek in deze worm?
Pixabay I Natfot | Licentie: CC0
Krijg jij al trek in deze worm?

Het lijkt net alsof de grutto op stelten loopt. De grutto is niet de enige steltloper: onder andere de kemphaan, tureluur en bosruiter lopen behendig een stukje boven de grond. Waarvoor zijn deze steltpoten handig?

De eieren van de grutto liggen in het gras, waar zou jij je eieren verstoppen?
JuliaOnline I Wikimedia | Licentie: CC BY-SA 2.5
De eieren van de grutto liggen in het gras, waar zou jij je eieren verstoppen?

De groene melkfabriek

De bijzondere graslandschappen zijn niet alleen belangrijk voor voedsel; de grutto maakt er ook zijn nest. Dat klinkt dus als de ideale kraamkamer. Toch zien we steeds minder grutto’s in Nederland, hoe komt dat? 

De meeste boerenlandschappen staan vol Engels raaigras, ook wel grasfalt genoemd. Het is saai, eentonig en er valt geen bloemetje te bekennen. Dit speciaal gekweekte gras is supervoer voor koeien die melk moeten produceren. Drink je ‘s ochtends een koud glas melk? Dat komt dan daar vandaan. Weidevogels leggen hun eieren het liefst in een divers graslandschap, waarop ook bloemen en kruiden groeien. Dat is een supermarkt vol vogellekkers en de grutto kan er zijn eieren veilig verstoppen. Dat grasfalt zit deze steltloper dus alleen maar in de weg. 

 

Naast beschutting is het hoge kruidenrijke gras ergens anders handig voor. Waarom houden weidevogels hiervan? Tip: Wat eten de jongen van de grutto?

Grutto-vriendelijk gras

Naast het laten groeien van soortenrijk gras, kunnen boeren op nog een manier de grutto helpen. Door het gras wat later en minder vaak te maaien en de grondwaterstand hoog genoeg te houden, kunnen jonge grutto’s veilig groot worden. Het hoge gras beschut de kuikens tegen roofdieren en het natte land zorgt voor voldoende voedsel. Daarmee helpt de boer niet alleen de grutto, maar ook alle andere weidevogels in het gebied: de tureluur en de kievit bijvoorbeeld. 

 

Youtube I Rudi Baetske | Licentie: Alle rechten voorbehouden

Zo klinkt de baltsroep van een grutto.

Hoe kan het dat je meer vogels helpt, door slechts één vogel te helpen?