Kijk eens naar deze wevervogel, hij maakt een prachtig overdekt bouwwerk voor zijn nakomelingen, het lijkt wel kunst. Vogels zijn niet de enigen die nestjes maken. Andere dieren zoals termieten en sommige vissen bouwen ook nesten voor de toekomst van hun jongen. Waarom en hoe doen ze dat?
Niet alle dieren bouwen een nest. Denk maar eens aan de koekoek, die legt haar ei in het nest van een ander. Dieren die nesten bouwen, doen dat voor de veiligheid van hun jongen. Een nest beschermt de jongen tegen roofdieren, hitte of kou en het is een veilige plek voor broedzorg.
Net als veel vogels, gebruiken wevervogels materialen uit de omgeving voor hun nest. Elke soort gebruikt andere materialen en technieken om het nest te bouwen. De wevervogels in het filmpje gebruiken grasstengels om te vlechten. Kijk nog eens naar het einde van het filmpje. Het vrouwtje (links) maakt het uiteinde van een grasstengel vrij voor het mannetje. Het mannetje buigt de stengel en vlecht hem handig tussen de andere. Grasstengels maken het nest licht en toch stevig. Hoog in een boom zijn de jongen veilig tegen roofdieren zoals bavianen, kraaien en haviken. In de wind waait het nest mee en gaat niet snel kapot. Wist je dat onze huismuis ook tot de wevervogels behoort?
Termieten zijn insecten uit warme landen. In woestijnachtige omgeving bouwen termieten voor hun jongen speciale broedkamers binnen in grote heuvels. Voor de eieren mag het niet te warm en niet te koud zijn in de broedkamers. De termieten regelen de luchttoevoer in de heuvel door openingen te maken. Ze bepalen zelf hoeveel lucht door het nest stroomt door meer of minder zand in de openingen te plaatsen. De vorm en de plaats van de heuvel ten opzichte van de zon zijn ook belangrijk voor het regelen van de temperatuur. Daardoor ziet elke termietenheuvel er anders uit, sommige zijn bolvormig andere kegelvormig of zelfs krom en puntig.
Sommige soorten vissen vertonen heel slimme bouwkunst. Want hoe bouwen zij een nest onder water? Hier zijn een paar ‘vissentrucs’.
Stokjes en lijm: het mannetje van de driedoornige stekelbaars bouwt een nest van stukjes plant en kleine stokjes. Hij maakt zelf een lijmachtig stofje om de boel aan elkaar te plakken. Het nest is vaak aan twee kanten open zodat hij het vrouwtje naar binnen kan lokken. Ook kan hij dan het nest goed bewaken als de eitjes gelegd zijn.
Zandcirkels: er zijn ook vissen die een cirkelvormig nest in het zand bouwen. Het vrouwtje kiest het mooiste en opvallendste nest om haar eitjes in te leggen.
Het schuimnest: vissen zoals de gevlekte pantsermeerval en de paradijsvis maken een nest van schuimachtig slijm uit hun bek. Dat los drijvend, of aan waterplanten gehecht schuim beschermt de eitjes.
