Magie van de metamorfose

Een babyspin ziet er net zo uit als zijn ouders, alleen wat kleiner. Bij een jong lieveheersbeestje zie je de ouders schrikken: is dat ons kind? Hij lijkt totaal niet op ons! Maar dan verandert dit trage zwarte wormpje op poten in een flitsend lieveheersbeestje dat zijn vleugels uitslaat. Die verandering heet gedaantewisseling of metamorfose. Alle insecten en amfibieën, zoals kikkers en salamanders, groeien zo op. Sommige geleidelijk, door groei of vervelling (onvolledige gedaanteverwisseling). Andere in één keer, door te verpoppen (volledige gedaantewisseling).

Echte uitblinkers wisselen in één keer van gedaante. Ze verpoppen. Het absolute hoogtepunt en wonderlijkste natuurverschijnsel ooit. Vlinders, vliegen, muggen en kevers zijn sterren in deze popshow. Als prachtige rups of onooglijke made komen ze tot rust. Ingepakt in een pophuid vloeien ze uit tot een papje. Dit papje, en niemand weet precies hoe dit werkt, tovert om tot een beeldschoon krachtig insect dat uitvliegt. Pure magie. Roy Kleukers van EIS Kenniscentrum Insecten zegt hierover: “De popvorm heeft een zeer gespecialiseerde larve mogelijk gemaakt en is daarmee bepalend geweest voor het succes van insecten als kevers, vliegen en wespen. Het is niet verwonderlijk dat er juist in die groepen zoveel soorten voorkomen.”

Waarom is er gedaantewisseling? Jonge dieren hebben, net als mensen, andere belangen dan volwassen dieren. Jonge dieren groeien en eten daarom veel. Oudere dieren krijgen jongen en paren daarom veel. Eten vraagt om andere kwaliteiten dan paren. Voor eten is een spijsverteringsstelsel nodig plus handigheden om te jagen of voedsel te vinden. Voor paren zijn geslachtsdelen nodig plus trucs om een partner te vinden of te verleiden. Door metamorfose blinken dieren in beide uit, zonder energie te verspillen.