iStock - GettyImages - N-sky | Licentie: RF Getty Images
Trips op margriet.
Een boer beschermt zijn planten met een giftig bestrijdingsmiddel. Dat is helaas niet goed voor het milieu.
E+ GettyImages - mladenbalinovac | Licentie: RF Getty Images
‘Wormen’ in appels zijn meestal eigenlijk rupsen van de fruitmot…. maar het blijft een nare verrassing.
iStock - GettyImages - Goldfinch4ever | Licentie: RF Getty Images
Uh…nog meer beestjes?
Beestjes als oplossing? Waren beestjes niet juist het probleem? Dat klopt. Insecten zoals de witte vlieg, tripsen en allerlei soorten luizen richten veel schade aan op akkers en in kassen. Ze heten daarom plaaginsecten. In het wild worden die plaaginsecten door andere beestjes, hun natuurlijke vijanden, opgegeten. Door die in te zetten op boerderijen, bestrijden boeren plaaginsecten zonder dat dit problemen oplevert voor het milieu. Dit heet daarom natuurlijke of biologische bestrijding.
Witte vliegen beschadigen planten door er van te eten. Ook verspreiden ze plantenziektes.
iStock - GettyImages - jess311 | Licentie: RF Getty Images
Gestreepte kastrips. Tripsen zijn kleine insecten die leven van plantensap.
Roy Kleukers - EIS - Naturalis Biodiversity Center | Licentie: Alle rechten voorbehouden
Voor elke uitdaging een ander beestje
Het zou mooi zijn als er een ‘natuurlijke supervijand’ was die alle plaaginsecten zou opeten, maar die bestaat helaas niet. Daarom zoeken boeren, onderzoekers en bedrijven samen een oplossing voor elke plaag. Heel bekend zijn sluipwespen. Deze insecten leggen hun eitjes in of op bijvoorbeeld rupsen. Als de eitjes uitkomen, eten de sluipwespenbaby’s die plaaginsecten op. Andere dieren die vaak worden ingezet zijn roofmijten. Deze kleine spinachtige beestjes jagen op plantenetende mijten en insecten. Zo beschermen roofmijten aardbeien tegen tripsen, insecten die van plantensap leven. Er worden nog veel meer dieren ingezet om plaaginsecten te doden en op te eten. Last van bladluizen? Dan zet je lieveheersbeestjes of zweefvlieglarven in. Motten, vliegen of vervelende kevers? Roofwantsen bieden een oplossing. Tast de perenbladvlo perenbomen aan? Dan helpen oorwormen. Werken al die beestjes niet tegen de plaaginsecten? Dan kun je ook nog schimmels, bacteriën of zelfs virussen inzetten. Mogelijkheden genoeg!
Een onvolwassen lieveheersbeestje - een zogenaamde ‘nimf’ - jaagt op bladluizen.
iStock - GettyImages - jess311 | Licentie: RF Getty Images
Twee sluipwespen wachten geduldig bij een rups die gaat vervellen
Jeroen Voogd | Licentie: Alle rechten voorbehouden
Een sluipwesp legt eitjes op een rups. De eitjes zijn als kleine witte bolletjes te zien tussen de poten van de rups.
Jeroen Voogd | Licentie: Alle rechten voorbehouden
Nog genoeg te doen
De ontwikkelingen op het gebied van biologische bestrijding gaan nog steeds door. Alleen maar weten welk beestje je moet inzetten is namelijk niet genoeg. Daarom wordt onderzocht hoe je de sterkste natuurlijke vijanden kweekt, en hoe je die het beste kan bewaren en verspreiden. Tegenwoordig wordt ook geprobeerd die beestjes het hele jaar door in de kassen te hebben zitten. Als een paprikakweker pas sluipwespen bestelt als hij al paprikaluizen in zijn kas heeft, is het eigenlijk al te laat. Maar als hij graan plant tussen zijn paprikaplanten, kunnen sluipwespen leven van graanluizen op het graan. Zodra er dan paprikaluizen verschijnen, zijn er al sluipwespen om daar op te jagen! Helaas duiken er nog steeds nieuwe plagen op in Nederland, zoals allerlei insecten die door klimaatverandering ineens in ons land kunnen leven. We zijn dus nog lang niet klaar. Onderzoekers, boeren en bedrijven blijven druk bezig om planten goed, goedkoop en milieubewust te beschermen. Daar heb jij je wormvrije appels aan te danken!